Κότσι που πονά: Όλα όσα θέλεις να ξέρεις για τη χειρουργική επέμβαση

Ο βλαισός μέγας δάκτυλος, κοινώς «κότσι», είναι μία συχνή ανατομική ανωμαλία του μεγάλου δακτύλου των ποδιών. Το μεγάλο δάκτυλο μετατοπίζεται προς τα έξω με αποτέλεσμα να δημιουργείται «εξόστωση» στην έσω πλευρά της άρθρωσης εξηγεί ο Σπύρος Κυρίτση, Οθροπαιδικός Χειρουργός - Τραυματιολόγος. Η εξόστωση τρίβεται στο δέρμα των παπουτσιών και δημιουργεί «εξελκώσεις». Συνήθως τα κότσια συνοδεύονται από στροφή του μεγ. δακτύλου προς τα έξω καθώς και από άλλη μία παραμόρφωση την «εφίππευση» (επαλληλία) και επίσης τη σφυροδακτυλία του δεύτερου δακτύλου, ενώ συχνά συνυπάρχουν και κάλοι πάνω στο ίδιο το κότσι ή στους άλλους δακτύλους του ποδιού. Υπάρχουν και πολλές άλλες ερωτήσεις που κάποιος που έχει κότσι μπορεί να θέλει να κάνει και ο κ. Κυρίτσης απαντά σε αυτές. 

Ευθύνονται μόνο τα στενά παπούτσια που δημιουργείται; 

Η αιτιολογία του είναι πολυπαραγοντική. Η συνηθέστερη αιτία σχηματισμού του είναι η παρατεταμένη χρήση στενών και ακατάλληλων υποδημάτων Ακατάλληλα θεωρούνται συνήθως τα παπούτσια με στενή μύτη και ψηλό τακούνι, που πιέζουν τα δάκτυλα σε αφύσικη θέση. Μελέτες δείχνουν ότι το 88% των γυναικών φορά στενά παπούτσια και από αυτές οι μισές έχουν κότσια 9 φορές συχνότερα από ότι οι άνδρες!!

 Η κληρονομικότητα επίσης παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνισή του, καθώς έχει διαπιστωθεί βλαισός μέγας δάκτυλος σε πρωτόγονες αφρικανικές φυλές που δε φόρεσαν ποτέ παπούτσια!! 

Υπάρχουν τρόποι οριστικής θεραπείας και ποιοι είναι οι καλύτεροι;

Στα αρχικά στάδια, όταν η παραμόρφωση δεν είναι μεγάλη, χρησιμοποιούνται «ειδικοί νάρθηκες» που φοριούνται τη νύχτα και διορθώνουν τη θέση του δακτύλου. Σε περίπτωση όπου η παραμόρφωση δε διορθώνεται, χρειάζεται χειρουργική επέμβαση. 

Αν ο πόνος περιορίζεται μόνο στο κότσι, τότε ίσως τα επικάλια και τα φαρδιά, μαλακά παπούτσια να σας προστατεύουν. Αν υπάρχει πόνος και στο δεύτερο δάκτυλο, ίσως ο «διαχωριστήρας δακτύλων» με επικάλια στα μικρά να συμβάλλει στην ανακούφιση. Οι νάρθηκες νυκτός μπορούν να συμβάλλουν στην ανακούφιση ή και στην ελαφρά διόρθωση της παραμόρφωσης του μεγάλου δακτύλου. Στην αισθητική και λειτουργική βελτίωση ουσιαστικά μόνο η χειρουργική διόρθωση θα βοηθήσει.

Στη χρήση στενών παπουτσιών το πρόβλημα είναι η οστική προπέτεια προς τα έσω (κότσι) και εκ των πραγμάτων η χειρουργική αφαίρεσή του είναι η λύση. Η χρήση ψηλών τακουνιών, εκτός του πόνου του μεγάλου δακτύλου, προκαλεί συνήθως και πόνο στις κεφαλές των μεταταρσίων (μεταταρσαλγία), οπότε δοκιμάζονται πέλματα μεταταρσαλγίας. Αν δεν υπάρξει αποτέλεσμα, τότε θα χρειαστεί χειρουργική προσέγγιση εκτός από το μεγάλο δάκτυλο και στα μετατάρσια.

Θα ξαναφορέσω ψηλοτάκουνα παπούτσια;

 Όταν γίνουν οι διορθώσεις και εξαλειφθεί ο πόνος, θα μπορείτε να φοράτε τα παπούτσια που επιθυμείτε και, το κυριότερο, θα βελτιώσετε την ποιότητα της βάδισης.

Τι ακριβώς σημαίνει χειρουργική διόρθωση και με τι είδους νάρκωση;

Όσον αφορά στη νάρκωση η επισκληρίδιος ή η ραχιαία αναισθησία σε συνδυασμό με ένα νευρικό Block στο ύψος της ποδοκνημικής (αστράγαλος) είναι απλή και πολύ αποτελεσματική στην διεγχειρητική και στην μετεγχειρητική αναλγησία.

Υπάρχουν πολλές διαφορετικές τεχνικές στη χειρουργική πρακτική, που όλες έχουν στόχο να επαναφέρουν τον άξονα της άρθρωσης, να απομακρύνουν την εξόστωση και να ανακουφίσουν από τον πόνο. Αν θέλετε την εγχείρηση για κοσμητικούς λόγους όπως επίσης και για να μην επιδεινωθεί η εικόνα του ποδιού σας εγώ ακολουθώ  χειρουργικά την εξής τεχνική:

Γίνεται χειρουργική αφαίρεση της οστικής εξόστωσης (κότσι) στο ύψος της βάσης του μεγάλου δακτύλου, σε συνδυασμό με διατομή μαλακών μορίων γύρω από την άρθρωση της βάσης του δακτύλου. Συνήθως για να ολοκληρωθεί η διόρθωση απαιτείται συμπλήρωση με οστεοτομία του πρώτου μεταταρσίου και σταθεροποίηση με τη μέθοδο της Εσωτερικής Οστεοσύνθεσης (με mini plate μικρών καταγμάτων), χωρίς τη χρήση των ενοχλητικών εξωτερικών βελόνων (Κirschner)!!!!

Γίνονται αμφοτερόπλευρες επεμβάσεις;

Είναι προτιμότερο, εάν το πρόβλημα αφορά και στα δύο πόδια να αντιμετωπίζεται με μία χειρουργική επέμβαση τη φορά.

Υπάρχουν χειρουργικοί κίνδυνοι;

 Παρότι θεωρείται από τις επεμβάσεις με πολύ μεγάλα ποσοστά επιτυχίας (αισθητική - λειτουργική), υπάρχουν κάποιες σπάνιες επιπλοκές (άμεσες και απώτερες) όπως:

• Μετεγχειρητική λοίμωξη (περίπου 1,5%)

• Υπερδιόρθωση (το δάκτυλο να έχει κατεύθυνση προς τα μέσα).

• Να μην πωρωθεί η οστεοτομία (ψευδάρθρωση).

• Να μετακινηθεί η βίδα ή η βελόνα.

• Δυσκαμψία των δακτύλων.

-Θα πρέπει να περιμένετε μέχρι και 8 εβδομάδες για πλήρη αποκατάσταση (πόρωση του κατάγματος-οστεοτομίας). Δεν εμφανίζονται υποτροπές της παραμόρφωσης εφόσον η χειρουργική επέμβαση γίνεται με το σωστό και ενδεδειγμένο τρόπο για κάθε ασθενή. 

Θα νοσηλευθώ στο νοσοκομείο;

Την πρώτη μέρα του χειρουργείου, είναι ίσως χρήσιμη μόνο στις βαριές καταστάσεις η νοσηλεία στο νοσοκομείο για παρακολούθηση του μετεγχειρητικού πόνου (παυσίπονη αγωγή).

Θα μείνω στο κρεβάτι για μεγάλο χρονικό διάστημα;

Την επομένη κιόλας ημέρα από το χειρουργείο επιτρέπονται η στήριξη στα πόδια και η βάδιση, εφόσον είναι προστατευμένα με ειδικά υποδήματα για 4-6 εβδομάδες στις βαριές παραμορφώσεις.

Πόσο χρονικό διάστημα διαρκεί η αποκατάσταση;

Προσοχή, μην παρασυρθείτε και νομίζετε ότι σε δύο εβδομάδες θα έχετε νέα πόδια, θα μπορείτε να φοράτε όποιο παπούτσι θέλετε και θα κάνετε όποιες δραστηριότητες θέλετε. Η πλήρης αποκατάσταση απαιτεί έως 2 μήνες για να υποχωρήσει όλο το οίδημα, να ανακτήσουν τα πόδια την παλαιά τους ευκινησία, να φορέσετε άνετα παπούτσια και να επανέλθετε σε αθλητικές δραστηριότητες.

Η επέμβαση γίνεται με laser;

 Όχι. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η διόρθωση του βλαισού μεγάλου δακτύλου είναι μία απαιτητική χειρουργική επέμβαση. Σε καμία περίπτωση δε διορθώνουμε τη βλάβη χρησιμοποιώντας «διαδερμικές τεχνικές» (μικρό εύρος τομής και χαμηλή ορατότηα στο χειρουργικό πεδίο) εφόσον θέλουμε οριστικό αποτέλεσμα!

Διάβασε ακόμα: Αντιμετώπισε το αυχενικό σου με τη φυσιοθεραπεία νέας γενιάς